Waarderende interviews zijn misschien wel de meest gebruikte interventie van Appreciative Inquiry (AI). Ze kunnen in vele soorten en maten en op veel momenten worden ingezet. Het waarderende interview wordt wel de essentiële succesfactor van AI genoemd.
Deze interviews raken de kern van AI, dat gaat om het delen van (persoonlijke) verhalen, om nieuwsgierigheid naar de ander en om het onderzoeken van energierijke situaties om er samen nieuwe kennis rond op te bouwen.
Redenen genoeg om ze eens goed onder de loep te nemen. Wat kenmerkt waarderende interviews? Wat zijn goede vragen? Wat maakt waarderende interviews anders?
Wat kenmerkt waarderende interviews?
Bij een waarderend interview nodig je mensen uit om een onderzoekend gesprek te hebben over een belangrijke positieve vraag c.q. thema.
Stel je wilt onderzoeken hoe je tot ‘leerzame en energie gevende relaties tussen leidinggevenden en medewerkers’ komt. Dat is een positief thema waaromheen je mensen elkaar laat interviewen over momenten dat ze een dergelijke uitwisseling ervaarden.
Met een korte leidraad laat je mensen met elkaar in gesprek gaan en nodig je hen uit om verhalen te delen, uit te wisselen en die samen te onderzoeken. Zie het kader hieronder voor een voorbeeld. Je kunt hier natuurlijk ook je eigen variant op maken.
Voorbeeld interviewopzet
Interview – in tweetallen
Kies een moment waar je positief op terugkijkt, waarin je ervoer hoe een gesprek met een leidinggevende of iemand anders jou echt hielp om verder te komen. Een moment dat jou energie gaf en het gevoel gaf dat je echt iets leerde, dat je echt verder kwam. Interview elkaar dan aan de hand van de volgende vragen: 1. Wat was concreet de situatie waar je zo positief op terugkijkt?
2. Stel dat je morgen op het werk komt, en het gaat helemaal goed. De relatie met je leidinggevenden en anderen geeft echt energie, je wilt echt het beste uit jezelf halen. Wat is er anders? Hoe voelt dat? Hoe is dat gebeurd? 3. Welke stappen zou jij nu al kunnen zetten, om dit te bereiken? |
Vragen die uitnodigen
Een waarderend interview staat of valt met de vragen die we stellen en de aandacht waarmee dat gebeurt.
De vragenlijsten ervoor:
- Beginnen in het algemeen met een korte introductie van het thema, dat in een aantal regels op een positieve manier wordt beschreven.
- Bevatten gemiddeld drie tot vijf vragen in totaal.
- Nodigen uit om persoonlijke ervaringen en verhalen te delen.
- Zijn gericht op het identificeren en onderzoeken van concrete situaties en anekdotes. Dit om te voorkomen dat mensen in algemeenheden gaan praten.
Wat maakt waarderende interviews anders?
Een waarderend onderzoekend interview is anders dan een normaal interview dat bijvoorbeeld een masterstudent of een journaliste afneemt..
In waarderende interviews gaat het:
- Expliciet over momenten waarop iets juist al lukte en/of iets waar je energie van kreeg, ook als dat een positieve uitzondering was. Het gaat over persoonlijke verhalen die voor de betrokkene werkelijk relevant zijn.
- Niet alleen over het verzamelen van informatie of input. Het gaat net zozeer om het tot stand brengen van een verbinding tussen de betrokkenen. En het genereren van energie en zelfvertrouwen waardoor mensen tot actie willen overgaan. Het proces is dus minstens zo belangrijk als de inhoud.
De interviews zijn het krachtigst in een één-op-één setting waarbij de interviewer oprecht nieuwsgierig luistert naar het verhaal van de ander. Dat kan ook in een heel grote groep, waarbij mensen allemaal tegelijk in tweetallen in gesprek gaan. De meest krachtige interviews laten nieuwe verbindingen ontstaan tussen (groepen) mensen.
Programma Samen Werken aan Sterke Resultaten
Waarderend interviewen vormt een belangrijk onderdeel van ons programma Samen Werken aan Sterke Resultaten. In dit programma leer je hoe je verandertrajecten op een positieve manier samen met je team vorm geeft en in korte tijd tot meetbaar betere resultaten komt. Waarderend interviewen helpt om de gesprekken te voeren die hiervoor nodig zijn.
In de Masterclass ‘Samen Werken aan Sterke Resultaten’ geven wij een korte introductie op dit programma en proef je alvast hoe waarderend interviewen voor jou kan werken.