Vandaag iets meer filosofisch, op basis van een mooie column van Hans Kalma in het Tijdschrift Positieve Psychologie van vorig jaar november. Over de betekenis die we aan dingen geven, en de rol die verbeelding daarin speelt.
We geven voortdurend betekenis aan dingen
We geven voortdurend betekenis aan wat er in ons leven gebeurt. We proberen het te begrijpen en we beoordelen hoe we er het beste mee om kunnen gaan. Dat stelt ons in staat om adequaat te reageren.
Zingeving hierin maakt wat ons leven zin geeft. Dat gaat om wat we ten diepste van waarde vinden en wat ons leven de moeite waard maakt. Dat vraagt om (zelf)reflectie en ernstige gesprekken.
Het gaat echter ook om speelsheid, en om verwondering. Want spelen stimuleert verbeelding, en verwondering opent nieuwe perspectieven.
Al spelend verkennen kinderen, en wij ook, wat van ons verwacht wordt en wat anderen voor goed of slecht houden. Soms ligt dit vast in regels, vaker echter maken we het op uit de verhalen die mensen elkaar vertellen en de grapjes die gemaakt worden.
We vragen ons steeds af, en verwonderen ons daar ook over, hoe de wereld in elkaar zit. En we formuleren onze antwoorden in de vorm van verhalen, die de dingen voor ons in een logische samenhang plaatsen.
Deze vragen en verhalen zijn niet alleen gericht op hoe de dingen feitelijk zijn, maar ook op hoe we zouden willen dat de wereld zou zijn. Zowel in de samenleving, als in de omgeving waarin we werken. Dat betekent dat mensen open kunnen staan voor wat er hier-en-nu niet is, maar in de toekomst wel mogelijk kan zijn. Dat danken zij aan hun verbeeldingskracht.
Verbeelding
Verbeelding begint bij heel aandachtig waarnemen van wat hier-en-nu gegeven is. Door goed te kijken en te luisteren, ontdekken we misschien mogelijkheden die nog niet gerealiseerd zijn en waaruit iets nieuws kan ontstaan.
Dankzij onze verbeelding:
- Kunnen we ons in anderen verplaatsen, en ons voorstellen dat zij op een andere manier naar de wereld kijken.
- Zitten we niet vast aan hoe de dingen nu eenmaal zijn, maar kunnen we open staan voor hoe het ook anders kan.
- Kunnen ontmoetingen plaatsvinden, die een heel nieuw licht kunnen werpen op een situatie.
Door deze ontmoetingen te organiseren, en de goede vragen te stellen, kun je verbeeldingskracht aanboren.
Hans Kalma heeft hier de verbeeldingscyclus voor bedacht, die elementen in zich heeft, die de praktijk van waarderend onderzoeken ook kent.
De praktijk van waarderend onderzoeken
In deze praktijk gaan mensen op een positieve manier met elkaar over hoe zij de situatie van hier-en-nu ervaren in gesprek, onderzoeken zij wat al goed hierin is, en verbeelden zij zich de toekomst die er zou kunnen zijn. De ervaring leert dat mensen zo tot denkrichtingen en oplossingen komen waaraan zij vooraf wellicht niet aan hadden gedacht.
Op onze Praktijkdag Waarderend Onderzoeken leer je hoe je deze gesprekken kunt voeren, en welke mogelijkheden zij op kunnen leveren voor de vragen waar je mee zit. Breng je vraag of het thema waar je graag verder mee wilt in, dan kijken wij samen hoe we deze Praktijkdag voor jou in je bedrijf in kunnen richten.
Deel gerust je gedachten en ervaringen in de reacties. Of in een e-mail met de vraag waar je graag mee aan de slag wilt gaan.